Lawenda wywodzi z klimatu śródziemnomorskiego, a nam kojarzy się głównie z przepiękną Prowansją. Bujnie kwitnie i cudownie pachnie. Jest też dość łatwa w uprawie. Jeśli marzy ci się lawendowe pole w ogrodzie, bądź planujesz uprawę w domu w doniczkach, tu znajdziesz wszystkie niezbędne informacje o lawendzie. Jak ją sadzić i o nią dbać, aby pięknie kwitła.
Fot. Anna/Pixabay
Zapach lawendy jest kojący i odświeżający, a jej uprawa przynosi wiele korzyści. Lawenda, z jej różnorodnością odmian, oferuje szerokie spektrum zastosowań – od dekoracyjnych po lecznicze. Przy odpowiedniej pielęgnacji lawenda może przetrwać i cieszyć nasze oko bardzo długo. W zależności od odmiany nawet ok. 20-30 lat. Dlatego warto o nią dbać. Oto przewodnik, jak pielęgnować tę aromatyczną roślinę, aby cieszyć się jej obecnością przez lata.
Przeczytaj także:
Uprawa lawendy w doniczkach
Lawenda jest rośliną wieloletnią, która z roku na rok może ponownie kwitnąć, oferując swoje piękno od czerwca do października. Aby zapewnić jej odpowiednie warunki, należy pamiętać o kilku kluczowych aspektach:
- Wybór doniczek. Niskie odmiany lawendy najlepiej sadzić w szerokich doniczkach, które umożliwią im rozrost na boki, natomiast wyższe gatunki prezentują się efektownie w wysokich pojemnikach.
- Lokalizacja. Lawenda uwielbia słońce, dlatego doniczki z tą rośliną powinny znaleźć miejsce na dobrze nasłonecznionym parapecie lub na balkonie.
- Podłoże. Ważne jest, aby ziemia była przepuszczalna i niezbyt kwaśna (optymalne pH 6,5–7,5). Na dnie doniczki warto umieścić warstwę drenażową z kamyczków lub keramzytu.
Uprawa lawendy w ogrodzie
Lawenda zdecydowanie preferuje miejsca nasłonecznione i ciepłe. Nie lubi za to, gdy woda zalega przy jej korzeniach. Najlepsze dla niej będą więc słoneczne, dobrze nasłonecznione lokalizacje z glebą, która jest lekka i przepuszczalna, najlepiej o charakterze piaszczystym. Idealne będą miejsca z ekspozycją południową lub zachodnią, aczkolwiek lawenda nie ma problemów z wzrostem także na wschodnich stanowiskach, które nie są zacienione. Warto pamiętać, że lawenda nie znosi gleb podmokłych oraz przeciągów.
Fot. No-longer-here/Pixabay
Wybierając miejsce dla lawendy, warto pomyśleć o jej sąsiedztwie. Jest to roślina, która odstrasza niektóre szkodniki, jak mrówki czy mszyce, więc jej obecność będzie korzystna dla gatunków często przez nie atakowanych. Doskonale sprawdzą się różne gatunki róż, nagietki oraz zioła takie jak rozmaryn, szałwia, tymianek czy krwawnik.
Ważnym aspektem pielęgnacji lawendy w ogrodzie jest jej odpowiednie przygotowanie na zimowanie. Krzewy lawendy należy osłonić już po pierwszych przymrozkach. Można to zrobić za pomocą gałęzi drzew iglastych lub słomianych chochołów. Podstawę pędów przysypuje się dodatkowo warstwą kory, ziemi lub torfu. Dzięki temu wiosną ponownie cieszyć będzie wyglądem i zapachem.
Pielęgnacja lawendy
Lawenda nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji, ale kilka prostych zabiegów pozwoli cieszyć się jej urokiem przez długie lata. Kluczowe w pielęgnacji lawendy są dwa aspekty:
- Podlewanie.
Lawenda lepiej znosi niedobór wody niż jej nadmiar. Podlewaj umiarkowanie, unikając przemakania ziemi. Wystarczy podlewać raz na dwa tygodnie i zachować systematyczność. Warto każdorazowo przed podlewaniem sprawdzić wilgotność gleby. Jeśli tylko wyczujemy wilgoć, lepiej się powstrzymać przed dolewaniem wody. Pamiętajmy, że lawenda pochodzi z klimatu śródziemnomorskiego, który należy do suchych.
- Przycinanie.
Regularne cięcie sprzyja zdrowemu wzrostowi i obfitemu kwitnieniu. Zaleca się przeprowadzanie dwóch głównych cięć w ciągu roku. Optymalny czas na te działania to okres przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego, a więc wczesna wiosna, oraz po zakończeniu kwitnienia, czyli latem lub na początku jesieni. Wyciąć należy przekwitłe kwiaty i obumarłe. Przycinanie powinno odbywać się w dzień bez opadów, przy łagodnej temperaturze.
Pamiętaj, że każda odmiana lawendy może mieć inne wymagania, dlatego warto dostosować pielęgnację do konkretnego gatunku. Z odpowiednią troską, lawenda będzie cieszyć oko i zmysły przez wiele lat.
Wykorzystanie lawendy
Fot. Couleur/Pixabay
Lawenda nie tylko pięknie wygląda, ale również może być wykorzystana w kuchni, medycynie i rękodziele. Jej aromat jest szczególnie cenny. Nawet po wysuszeniu, intensywna woń kwiatów pozostaje, czyniąc ją idealnym składnikiem do potpourri i saszetek zapachowych, które mogą być używane do aromaterapii i odświeżania wnętrz. Dobrze wiedzieć, że takie lawendowe saszetki neutralizują pewne zapachy i odstraszają owady, takie jak mole i komary. Dlatego warto je umieścić w szafach i szufladach kuchennych. W przeciwieństwie do produktów chemicznych, lawenda jest bezpieczna w kontakcie z jedzeniem. Skutecznie eliminuje też niechciane aromaty w łazience. Woreczki z kwiatami lub miseczki z suszonymi płatkami są idealne do ustawienia na wannie lub przy umywalce, a także w miejscach dostępnych dla dzieci.
Suszone kwiaty lawendy są również świetne do tworzenia kosmetyków domowej roboty. Dodają tekstury i zapachu do mydeł, a także posiadają właściwości pielęgnacyjne. Lawenda jest znana ze swoich właściwości przeciwzapalnych i wygładzających. Można ją również wykorzystać do kąpieli.
Lawenda ma też zastosowanie w kuchni. Wykorzystuje się ją do robienia przetworów. Można zrobić m.in. syrop lawendowy, nalewki oraz dżemy i konfitury. Można ją również dodać do wypieków, takich jak szarlotka, muffinki i drożdżówki. Lawenda bywa też dodatkiem do dań wytrawnych głównie sałatek i ryb.
