Knysze. Przysmak kuchni żydowskiej z Polski, który podbił Nowy Jork

Knysze to przysmak kuchni żydowskiej, który narodził się w Polsce. Do USA zawędrował wraz z wielką falą żydowskich emigrantów. Ziemniaczane kule w cieście stały się jednym z kulinarnych symboli Nowego Jorku.

Knysze to danie kuchni żydowskiej. Jest to nadzienie z ziemniaków i karmelizowanej cebuli owinięte cienkim ciastem i zapiekane. To sycące danie dziś jest najbardziej znane w Nowym Jorku i jest wymieniane obok bajgli, hot dogów i pizzy jako typowo nowojorski przysmak. Tymczasem historia knyszy zaczyna się w Polsce i warto ją poznać nieco lepiej.

Skąd się wzięły knysze?

Knysze już setki lat temu były przyrządzane na Podlasiu. Tam miał ich po raz pierwszy skosztować król Zygmunt II August. Legenda głosi, że knysze tak mu posmakowały, iż na cześć dania nazwał miasto Knyszyn. Prawdą natomiast jest, że ziemniaczane knysze były tanim sposobem na zapełnienie żołądków – sycące i niedrogie stanowiły powszechny przysmak. Czasem zamiast kartofli robiono nadzienie z kaszy, a raz na jakiś czas nawet dodawano mięso.

Gdy żydzi na przełomie XIX i XX w. zaczęli masowo emigrować do USA, zabrali ze sobą swoje przepisy. W Nowym Jorku, gdzie społeczność żydowska była silna i zwarta, knysze szybko się spopularyzowały. Najpierw pojawiły się na Lower East Side ok. 1910 roku. W 1916 roku o tym przysmaku pisał „New York Times”. Wszędzie tam, gdzie mieszkali żydzi zaczęły się otwierać Knisherie – lokale wyspecjalizowane w produkcji knyszy.

Trzeba przy tym dodać, że nowojorskie knysze różnią się od tych, jakie gotowane były w Polsce. Przede wszystkim w USA. ziemniaczane nadzienie zawija się w bardzo cienkie ciasto – nigdy drożdżowe, jak to bywa w Polsce. Na rozwałkowane ciasto wykłada się farsz, po czym całość roluje. Następnie ostrym nożem kroi się na porcje i rękami lekko formuje właściwy kształt. Jak dokładnie, przyrządzić knysze dowiecie się poniżej.

Przeczytaj również: Nowojorskie bajgle z serkiem i łososiem – jak powstały, co powinny zawierać?

PRZEPIS NA KNYSZE

SKŁADNIKI NA CIASTO:
2 szklanki mąki
łyżeczka proszku do pieczenia
2/3 łyżeczki soli
1 jajko
1/3 szklanki oleju roślinnego
3 łyżki ciepłej wody
1 łyżka octu
SKŁADNIKI NA NADZIENIE:
3 duże ziemniaki
4 cebule
3 łyżki śmietany
2 ząbki czosnku
sól i pieprz

1. Wszystkie składniki na ciasto zagnieć. Uformuj kulę, zawiń w folię spożywczą i odstaw na co najmniej pół godziny. Ciasto powinno pozostawać w pokojowej temperaturze.
2. Cebulę poszatkuj drobno. Na dużej patelni, na wolnym ogniu skarmelizuj cebulę. Może to potrwać od 30 do 45 minut.
3. Ziemniaki ugotuj w osolonej wodzie na miękko.
4. Po ugotowaniu ugnieć. Dodaj śmietanę oraz cebulę. Wymieszaj na gładką masę. Dodaj sól i pieprz do smaku.
5. Piekarnik rozgrzej do 190 stopni.
6. Ciasto rozwałkuj na cienki, prostokątny placek. Nadzienie rozłóż wzdłuż dłuższej krawędzi i całość zwiń w wałek.
7. Powstały wałek pokrój na równe kawałki. Dłońmi lekko ukształtuj knysze, aby zachowały okrągłą podstawę i lekko się zwężały ku górze.
8. Przełóż knysze na blachę i lekko posmaruj białkiem jaja.
9. Piecz ok. 40-50 minut. Można jeść na ciepło lub zimno.