TOP 12: Czarno-białe współczesne filmy

Czarno-białe filmy wcale nie odeszły do lamusa. Ograniczenie się do dwóch barw bywa artystycznym wyborem wielu reżyserów. Mimo zawężenia palety barwnej potrafią oni wciąż kreować kino przejmujące i interesujące dla współczesnego widza. Poznaj 12 najlepszych czarno-białych filmów z ostatnich lat.

Czarno-białe filmy początkowo były jedynymi, jakie powstawały. Wprowadzenie do produkcji kolorów było wielkim przełomem, równie dużym, co narodziny filmów dźwiękowych czy 3D. Choć kolorowe filmy znano już od 1922 roku, to na upowszechnienie tej techniki trzeba było czekać kolejnych kilkadziesiąt lat. Początkowo na barwną taśmę filmową decydowano się niemal wyłącznie przy musicalach, wysokobudżetowych filmach kostiumowych i filmach animowanych. Wszystko z uwagi na wysokie koszty produkcji w kolorze. Dopiero w latach 60. XX wieku wraz ze zmianą technologii, można było kręcić kolorowe filmy znacznie taniej. Dzięki temu się upowszechniły.

Nie oznacza to jednak, że twórcy filmowi całkowicie zarzucili czarno-białe produkcje. Co to, to nie! Wielu współczesnych reżyserów z chęcią odrzuca kolor, jako wybór artystyczny. Najczęściej decydują się na czarno-biały film, aby zbudować określony nastrój czy wykreować nostalgiczny klimat. Często też retrospektywy, jak wspomnienia z dzieciństwa, są w filmach kolorowych pokazywane w czerni i bieli, dla podkreślenia dystansu czasowego. Niektórzy chcą osiągnąć określony efekt wizualny, dlatego rezygnują z koloru. Niezależnie od motywacji współczesnych czarno-białych produkcji jest całkiem sporo. Wśród nich jest wiele naprawdę znakomitych, przejmujących obrazów, które zdobyły międzynarodowe uznanie. Poznajcie zatem 12 najlepszych czarno-białych współczesnych filmów.

Przeczytaj także: Filmy drogi, czyli najlepsze kino z motywem podróży

TOP 12: Czarno-białe współczesne filmy

---

12. Good Night and Good Luck (2005)

---

Zestawienie najlepszych czarno-białych współczesnych filmów otwiera dramat polityczny w reżyserii George’a Clooneya. Jest to oparta na faktach historia legendarnego dziennikarza stacji CBS, Edward R. Murrow. W połowie lat 50. Murrow wypowiedział medialną wojnę senatorowi Josephowi McCarthy’emu, inicjatorowi kampanii, w której oskarżał osoby publiczne o działalność na rzecz komunistów. Działalność senatora przyczyniła się do złamania wielu życiorysów i załamania wielu karier, w tym ludzi Hollywood. Murrowa to dziennikarz z misją, który za wszelką cenę stara się odkryć prawdę. Film stanowi wnikliwy obraz mediów i dziennikarskiego świata.

---

11. Kawa i papierosy (Coffee and Cigarettes, 2003)

---

Kultowy czarno-biały film Jima Jarmuscha zbudowany jest z jedenastu kilkuminutowych epizodów. W każdym przy tytułowych kawie i papierosach odbywają się dyskusje na różnorodne tematy. Jesteśmy więc świadkami dyskusji o Nikoli Tesli, Paryżu lat 20. czy tytoniu jak substancji owadobójczej… Każda ze scenek jest inna, każda ma innych bohaterów. Na ekranie pojawia się cała plejada gwiazd kina jak Cate Balnchette, Bill Murray czy Jack White. Zawężenie palety kolorystycznej do bieli i czerni okazało się w tym przypadku strzałem w dziesiątkę. Podkreśla intymność rozmów bohaterów, a czasem obnaża ich absurdalność.

---

10. Rewers (2009)

---

„Rewers” to pierwsza polska współczesna produkcja w zestawieniu filmów czarno-białych. Jest to znakomita czarna komedia z Agatą Buzek w roli głównej. Akcja filmu, rozgrywa się w dwóch planach czasowych – we wczesnych latach pięćdziesiątych oraz współcześnie. Sabina to niepozorna dziewczyna tuż po trzydziestce. Do szczęścia brakuje jej jedynie miłości. Choć zalotników nie brakuje, żaden nie wydaje się dość dobry. Sprawy nie ułatwiają ingerująca w życie Sabiny matka i babka o wyjątkowo ciętym języku. Wszystko się zmienia, gdy w życiu dziewczyny pojawia się przystojny Bronisław. Charyzmatyczny dżentelmen szybko zdobywa serce wszystkich trzech pań. Niestety happy end Sabinie nie jest pisany. Bronisław kryje bowiem pewien sekret. Doskonała komedia z zaskakującym zakończeniem.

---

9. Nebraska (2013)

---

Alexander Payne to reżyser, który nie boi się odważnych wyborów. Dlatego „Nebraskę” nakręcił jako film czarno-biały. Jest to kameralna historia o niezbyt miłym człowieku. Woody to podstarzały alkoholik, o niezbyt miły usposobieniu. Jego zwyczajne życie ma się za chwilę zmienić. Dowiaduje się, że wygrał milion dolarów. Po nagrodę jednak musi się udać do Nebraski. Syn Woody’ego węszy w tym przekręt, jednak i tak zgadza się zawieźć ojca, aby ten mógł odebrać rzekomą nagrodę. Po drodze odwiedzają krewnych, w tym m.in. byłą żonę i drugiego syna naszego bohatera. Ta przedziwna podróż pełna jest wspomnień. Czarno-biała kolorystyka podkreśla nostalgiczny charakter obrazu.

---

8. Lighthouse (2019)

---

W znacznie mroczniejszym klimacie jest utrzymany kolejny film na liście, „Lighthouse”. Miejscem akcji jest tytułowa latarnia morska położona w bliżej nieokreślonym miejscu. Przez kolejne cztery tygodnie strażnikami latarnia mają być dwaj mężczyźni, obaj o imieniu Thomas. Starszy jest byłym żeglarzem, człowiekiem hardym i nieustępliwym. Młodszy, choć wydaje się przyjaźniejszy, to jest dręczony przez skrywaną tajemnie. Długotrwały sztorm skazuje ich na izolację od świata. Skazani na samych siebie i własne demony muszą się w końcu z nimi skonfrontować. Mrok, który ogarnia naszych bohaterów, mocno się udziela widzom. To zdecydowanie film, dla tych, co lubią się bać.

---

7. Artysta (The Artist, 2011)

---

Ten czarno-biały film zdobył aż pięć statuetek Oscara, a był nominowany do kolejnych pięciu. „Artysta” to sentymentalna podróż do złotego okresu kina. Jest koniec lat 20. XX wieku i za chwilę ma dojść do przełomu w dziejach X muzy — narodzin filmu dźwiękowego. Rychły kres kina niemego jest blisko, ale nie wszystkie gwiazdy Hollywood się go spodziewają. Słynny aktor George Valentin w dźwięku upatruje jedynie ciekawostkę i odmawia udziału w projektach dźwiękowych. Wytwórnia nie podziela jednak jego zdania i zwalnia Valentino. Ten stawia wszystko na jedną kartę i inwestuje cały swój majątek w nowy film niemy. Gdy ten walczy o ocalenie swojej wizji Hollywood, aktorska scena fabryki snów ulega radykalnemu przetasowaniu. „Artysta” to wnikliwe spojrzenie w historię kina. Wybór czarno-białej estetyki doskonale współgra z tematyką.

---

6. Zimna wojna (2018)

---

Paweł Pawlikowski to polski reżyser, który chętnie kręci filmy czarno-białe i to z dużymi sukcesami. Jego ostatnia produkcja to dramat miłosny inspirowany historią jego własnych rodziców. Są siermiężne lata 50. Komunistyczna Polska jest kraje zamkniętym, zniszczonym wojną i tłamszony jedyną słuszną ideologią. W tej ponurej scenerii rodzi się nieoczekiwany romans między utalentowanym kompozytorem a ambitną piosenkarką z zespołu ludowego. Ich miłość jest gorąca, ale jednocześnie destrukcyjna. Zula i Wiktor kochają się równie mocno, co niszczą. Niemniej podejmują kolejne, często dramatyczne próby bycia razem, wbrew okolicznościom. Ten poruszający film ze znakomitą ścieżką dźwiękową to jedna z ciekawszych historii miłosnych współczesnego kina.

---

5. Belfast (2021)

---

„Belfast” to w zestawieniu współczesnych filmów czarno-białych produkcja najmłodsza. Jest to bardzo osobisty film napisany i wyreżyserowany przez Kennetha Branagha na kanwie jego własnych wspomnień z dzieciństwa. Główny bohater to uroczy dzieciak, Buddy. Wraz z rodzicami i starszym bratem mieszka w tytułowym Belfaście lat 60. W historii miasta to okres niezwykle burzliwy, gdy protestanci krwawo ścierali się z katolikami. Na tle wielkiej historii toczy się dzieciństwo Buddy’ego. A ten pogodny chłopak uwielbia kino, fascynuje się podbojem kosmosu i przeżywa pierwszą miłość. Gdy mieszkanie w Belfaście staje się coraz bardziej ryzykowne, życie chłopca będzie musiało ulec zmianie. Ten niezwykle ciepły film ogląda się z niekłamaną przyjemnością.

---

4. Lista Schindlera (Schindler’s List, 1993)

---

Słynny dramat wojenny Stevena Spilberga to także film czarno-biały. Tytułowy bohater jest poważanym niemieckim przemysłowcem, który w II wojnie światowej widzi dla siebie możliwość zysku. W Krakowie przejmuje dużą fabrykę naczyń emaliowanych. Zatrudnia w niej wyłącznie żydów, którym może płacić grosze. Dzięki wyzyskowi Schindler osiąga wysokie profity. Z czasem jednak zaczyna dostrzegać horror niemieckiej machiny wojennej. Jego fabryka staje się bezpieczną ostoją dla setek żydów. Gdy jego pracownikom grozi wywózka do Oświęcimia, tworzy tytułową listę. Jest to lista osób, które mają razem z nim przenieść się do innej fabryki i ocalić swoje życie. Film oparty jest na prawdziwej historii Oskara Schindlera, który podczas wojny uchronił przed śmiercią około 1100 ludzkich istnień. Poruszający obraz zdobył zasłużonych 7 Oscarów.

---

3. Frances Ha (2012)

---

Podium współczesnych czarno-białych filmów otwiera „Frances Ha”. Jest to uniwersalna opowieść o 27-latce, która nie zgadza się na dorosłość. Wciąż poszukuje swojego miejsca i powołania. Mimo upływu czasu dalej żyje marzeniami o karierze tancerki, co nie przeszkadza jej niemal codziennie budzić się z nowym pomysłem na życie. Ta niezależna, pełna niezmąconego optymizmu i energii osoba musi się jednak wciąż mierzyć z oczekiwaniami bliskich i społeczeństwa. Tym bardziej że jej najlepsza przyjaciółka i współlokatorka wyprowadza się, aby zamieszkać z narzeczonym. Zmiana dynamiki w ich relacjach rzuci także cień na życie samej Frances. Z tym filmem może się identyfikować całe pokolenie współczesnych dwudziestokilkulatków.

---

2. Ida (2013)

---

Kolejny w zestawieniu film Pawła Pawlikowskiego to laureat Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Ponownie Pawlikowski zabiera widzów w Polskę lat 60. nowicjuszka będąca tuż przed złożeniem ślubów zakonnych. Dziewczyna jest sierotą wychowywaną w zakonie. Przed zostaniem zakonnicą musi odwiedzić swoją ciotkę Wandę, jedyną żyjącą krewną. Okazuje się, że historia rodzinna dziewczyny jest pełna tragicznych epizodów. Poruszający, kameralny, wybitny w obrazie dramat, którym reżyser wraca do rodzinnego kraju. Z wielkim wyczuciem łączy intymną historię młodej kobiety z historycznym i społecznym tłem.

---

1. Roma (2018)

---

Na szczycie najlepszych współczesnych czarno-białych filmów znajduje się dzieło Alfonsa Cuarona „Roma”. To bardzo osobisty film meksykańskiego reżysera, najeżony wątkami autobiograficznymi. „Roma” opowiada historię młodej służącej Cleo z indiańskiego ludu Misteków. Dziewczyna pracuje dla sporej rodziny w mieszkającej w dzielnicy Meksyku dla klasy średniej, tytułowej Romie. Cleo jest oddana pani domu Sofii i jej czwórce dzieci. Sama jest traktowana nie tyle jako służąca, ile jako część rodziny. Czasem jednak dają o sobie znać hierarchiczne i klasowe podziały. Cleo jest świadkiem zmian zachodzących w łonie rodziny, sama też musi stawić czoła perturbacjom we własnym życiu. Dziewczyna zachodzi bowiem w nieplanowaną ciążę, a ojciec dziecka po prostu znika. Film ten wygrany jest na niezwykle subtelnych nutach, a mimo to wciąga od pierwszych minut.